معرّفی و تاریخچه آزمایشگاه مدیریت:

در مطالعات علمی، آزمایش کردن روشی برای بررسی انواع خاصّی از سؤالات پژوهشی و حل کردن مسائل گوناگون است. آزمایش، یکی از بنیادی‌ترین روش‌های تجربی برای کسب شناخت عمیق‌تر دربارۀ جهان است و همواره در علوم طبیعی و علوم اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. هدف از آزمایش کردن، بررسی تأثیر محرّک‌ها، روش‌ها و یا شرایط خاصّ طبیعی/ غیرطبیعی بر روی یک گروه آزمودنی است. از خصوصیات روش آزمایشی این است که ضمن دست‌کاری یا مداخله در متغیرها و کنترل سایر شرایط، گروهی را که با انتصاب تصادفی انتخاب شده‌اند، مورد مشاهده قرار می‌دهد.

با شنیدن واژه‌های «آزمایشگاه» و «تحقیق آزمایشی»، آن‌چه ناخودآگاه به ذهن متبادر می‌گردد، مطالعات علوم طبیعی است و اغلب روش‌های جمع‌آوری داده در علوم رفتاری مانند مدیریت و اقتصاد، به مشاهدات ساختاریافته و غیرساختاریافته، مرورهای پیشینه، تحقیقات پیمایشی و برخی روش‌های آمیخته محدود به نظر رسد. این درحالی است که استفاده از روش‌های آزمایشی و آزمایشگاهی در علوم اجتماعی و علوم رفتار  به طور چشم‌گیری در سال‌های پس از جنگ جهانی دوّم در جهان افزایش یافته است. تغییرات تاریخی زیادی در رشد روش‌های آزمایشی مؤثّر بوده است که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان پیدایش موضوعات جدید تحقیقاتی و فنّاوری‌های جدید برشمرد.

اگرچه امروزه آزمایش‌ها به عنوان بخشی از روش‌های تحقیق در مدیریت شناخته شده‌اند، و آزمایشگاه‌های مدیریت و کسب‌وکار در بسیاری از دانشکده‌های اقتصاد و مدیریت دنیا توسعه یافته‌اند، امّا این نوع تحقیقات هنوز توسّط بسیاری از دانشکاران این حوزه در کشور به خوبی درک نشده‌اند؛ چنان‌که تمرین کردن و انجام آزمایش‌های آزمایشگاهی، همچنان بخشی از آموزش و تربیت فارغ‌التّحصیلان اکثر رشته‌های علوم اجتماعی و رفتاری نیست.

یک دلیل روشن برای استفاده از طرّاحی‌های آزمایشی، توانایی آزمایش‌ها برای ارائۀ شواهد علّیت است؛ در واقع توانایی آزمایش‌ها در اثبات روابط علّت و معلولی، جهت توسعۀ دانش در علوم رفتاری و سازمانی حیاتی است. وجود زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم جهت انجام پژوهش‌های آزمایشی در دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد دانشگاه جامع امام حسین(ع)، گام مؤثّری در توسعه و ترویج پژوهش‌های آزمایشی در زمینه‌ها ومطالعات گوناگون رشتۀ مدیریت خواهد بود.

انواع تحقیق آزمایشی:

وجه تمایز پژوهش‌های آزمایشی با مطالعات غیرآزمایشی یا پیش‌آزمایش‌ها(که ممکن است نقطۀ آغازی برای ایدۀ انجام یک آزمایش باشند) دست‌کاری متغیّر یا متغیّرهای مستقل است.

پس از این‌که دست‌کاری متغیّر مستقل به عنوان رکن اساسی تحقیق آزمایشی مسجّل شد، معیار بعدی در خصوص تعیین نوع طرّاحی آزمایشی، اختصاص تصادفی شرکت‌کنندگان به شرایط آزمایش است. اگر تخصیص تصادفی در آزمایش وجود نداشته باشد، پژوهش به شبه آزمایش بدل خواهد شد و چنان‌چه تخصیص تصادفی رعایت شود، بحث کنترل سایر متغیّرهای بیرونی و شرایط پیرامونی آزمایش مطرح خواهد بود. در صورت عدم وجود کنترل بر شرایط، پژوهشگران آزمایشی میدانی را انجام خواهند داد و در صورت وجود کنترل بر شرایط آزمایش، این تحقیق یک آزمایش آزمایشگاهی خواهد بود. به عبارت دیگر، تحقیق آزمایشگاهی در علوم رفتاری مانند مدیریت، اقتصاد، جامعه‌شناسی و روان‌شناسی، نوعی پژوهش حاوی دست‌کاری، تخصیص تصادفی، شامل گروه تیمار و شاهد و با بهره‌مندی از بالاترین درجۀ کنترل خواهد بود که در فضای آزمایشگاهی انجام می‌پذیرد.

ابزارها و فنّاوری‌های آزمایشگاه مدیریت:

زیرساخت تحقیقات آزمایشگاهی در علوم رفتاری متشکل از شبکۀ رایانه‌‌ای، فنّاوری‌های عصبی- شناختی و ابزارهای رفتاری است. آزمایشگاه مدیریت دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، دارای 30 رایانۀ مجهز همراه با تجهیزات جانبی لازم (هدست، وب‌کم و...) در فضای استاندارد آزمایشگاهی است.

هم‌چنین رایانۀ مجزّای استاد(یا محقّق)، به پروژکتور جهت نمایش الزامات احتمالی تحقیق بر پردۀ نمایش متّصل است.

علاوه بر آن، دستگاه نوروفیدبک و بیوفیدبک 12 کانال بایولاین از جمله فنّاوری‌های شناختی آزمایشگاه مدیریت دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام است. این دستگاه که امکان ثبت 8 کانال نوروفیدبک دارد، شامل دستگاه الکتروانسفالوگرافی(EEG) با سنسورها و کلاه مخصوص است.

سنسورهای بیوفیدبک این دستگاه شامل سنسورهای دمای بدن، ضربان قلب، پاسخ پوستی، نوار قلب و نوار عضلانی هستند. دستگاه از نوع پرتابل(قابل حمل) بوده، از طریق بلوتوث به رایانه متصّل شده و تجزیه و تحلیل داده‌ها هم به صورت مجزّا و هم به صورت ترکیبی از داده‌های نورو و بیو، در نرم‌افزار بایوسیس(Biosees) امکان‌پذیر است.

پروژه‌های پژوهشی آزمایشگاه مدیریت:

در حال حاضر پروژه‌هایی در حوزه‌های مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی با روش تحقیق آزمایشگاهی در آزمایشگاه مدیریت در حال اجراست. این مطالعات با تمرکز بر دانشجویان و دانش‌پذیران رشته‌های مدیریت در دانشگاه جامع امام حسین(ع)، و با بهره‌گیری از رویکردهای نوین مانند بازی‌پردازی و شیوه‌های استاندارد سنجش سبک تفکّر مدیران، در پی سنجش و بهبود نحوۀ تصمیم‌‌گیری مدیران و فرماندهان در موقعیت‌های خاصّ سازمانی است.